Homofobie in het voetbal blijft de gemoederen bezighouden. Aanstaande maandag is er een groot debat in de Amsterdamse Balie met onder andere journaliste Barbara Barend, KNVB-voorzitter Michael van Praag en minister Ingrid van Engelshoven (Emancipatie). Laatstgenoemde kijkt alvast vooruit naar het debat. “We houden elkaar gevangen in een sfeer rondom dat betaald voetbal.”
Tekst: Peter Schouten
KNVB-voorzitter Michael van Praags uitspraak – hier in De Gaykrant – dat betaald voetbalclubs spelers afraden om uit de kast te komen veroorzaakte een golf van verontwaardiging. Hoe keek u naar die uitspraken?
“Ik schrok ervan. Als dat iets is wat profclubs adviseren dan is dat gevaarlijk. Dat een sfeer in een stadion zo’n weerklank heeft op spelers. Je zou als club ook kunnen zeggen: kom uit de kast en op dat moment gaan we om je heen staan. Dat advies had ik liever gezien.”
“Je zou als club ook kunnen zeggen: kom uit de kast en op dat moment gaan we om je heen staan”
Wat is volgens u de reden dat er geen openlijke homoseksuele voetballer is op dit moment?
“Die sfeer in een stadion helpt niet mee. Kwetsende homofobe spreekkoren zijn nog aan de orde van de dag. Aan de andere kant: de meeste mensen hebben helemaal geen probleem met homoseksualiteit en toch komt er geen profvoetballer uit de kast. We houden elkaar gevangen in een sfeer rondom dat betaald voetbal dat het daar niet past. De eerste die het wel doet, kan zorgen voor een doorbraak. Als er eenmaal een rolmodel is, dan volgen er meer en haalt iedereen opgelucht adem van ja het kan.”
De uitspraak van KNVB-voorzitter Michael van Praag dat betaald voetbalclubs spelers afraden om uit de kast te komen veroorzaakte een golf van verontwaardiging.
Maar zo’n profvoetballer moet maar net zin hebben om het eerste rolmodel te zijn. Die wil zich misschien alleen focussen op het voetballen.
“Maar dat is toch erg? Dat je moet denken dat als je uitkomt voor je seksuele geaardheid dat slecht zou zijn voor je carrière. Ik vind dat de KNVB en de clubs daar een belangrijke rol hebben. Zij moeten een veilige omgeving bieden.”
Maar die is er dus nog niet?
“Nee, want we zien het nog niet gebeuren. In die zin was de uitspraak van Van Praag tekenend. Ik vind het heel goed dat hij dat naar buiten heeft gebracht. Zo gaat dat dus.”
Stel een profvoetballer wil uit de kast komen. Hij belt u om advies. Wat zegt u dan?
“Bespreek het eerst met je trainer en team. Vraag het team: ga om mij heen staan. Om vervolgens dat als team ook aan de club te vragen. Want ik vind het heel belangrijk dat de club dat zichtbaar doet en het de normaalste zaak van de wereld vindt.”
“Het hele kabinet vindt dat je in de Nederlandse samenleving jezelf zou moeten kunnen zijn, ook in het voetbal”
Gaan we dat nog meemaken in uw kabinetsperiode?
“Dat zou ik wel heel fijn vinden. Het hele kabinet vindt ook echt dat je in de Nederlandse samenleving jezelf zou moeten kunnen zijn, zeker ook in het voetbal. We moeten dit blijven agenderen. Ook in de hoop dat de voetbalwereld denkt: hier hebben wij een maatschappelijke voorbeeldrol te vervullen. Onderschat ook niet de enorme uitstraling die het heeft op al die jongens en meisjes die ook voetballen: als mijn voetbalheld dat kan, kan ik dat ook.”
Maar zijn we er dan?
“Het is een heel mooi begin. Er kan een prachtig sneeuwbaleffect op gang komen dat een enorm effect op de samenleving zal hebben, want voetbal is de grootste sport in ons land.”
U zei eerder dat bij homofobe spreekkoren de wedstrijd stilgelegd moet worden en die supporters het stadion uitgezet moeten worden. Staat u daar nog achter?
“Ja. Homofobe spreekkoren zijn discriminerende spreekkoren. Dus moet de club de supporters oproepen om daarmee te stoppen. En als het aanhoudt: leg de wedstrijd onmiddellijk stil en zet die mensen het stadion uit. Laat zien dat het consequenties heeft en dat je het als voetbalwereld niet accepteert. Die afspraak ligt er tussen de KNVB en de clubs. Het komt nu aan op de naleving. Laat zien dat je daar op acteert.”
“Homofobe spreekkoren zijn discriminerende spreekkoren. Leg de wedstrijd onmiddellijk stil. Die afspraak ligt er ook tussen KNVB en de clubs”
Doen de clubs en de KNVB wel genoeg?
“Ik zie dat de KNVB wel stappen zet en ik voel dat zij de wens hebben dat er iets moet gebeuren. Maar kennelijk is het nog ingewikkeld om de eerste stap te zetten. Daarom wil ik er publiekelijk een debat over voeren.”
In het debat maandag schuift ook oud-profvoetballer Hedwiges Maduro aan. Wat opvalt is dat actieve profvoetballers zich liever niet uitlaten over het onderwerp, ook als ze geen homo zijn. Hoe kan dat?
“Het is nog echt een groot taboe. Ik ben blij dat Maduro erbij is en er dingen over wilt zeggen. Natuurlijk hoop ik dat er na hem velen zullen volgen en dat we de komende tijd goede stappen kunnen zetten.”
In het vrouwenvoetbal is het eigenlijk geen issue. Hoe verklaart u dat?
“Het publiek is diverser en meer een afspiegeling van de Nederlandse maatschappij. Dat helpt dus blijkbaar. De clubs en het team creëren een sfeer waarin de vrouwen geen belemmering voelen om te zijn wie ze zijn. Als het daar kan, waarom dan niet in het mannenvoetbal?” Aan het debat zullen geen actief betaald voetballers meedoen. In een reactie zegt De Balie ‘ontzettend veel actief betaald voetballers’ te hebben uitgenodigd, maar ‘er zijn haast geen profs die zich hierover willen uitspreken op een podium’. De Balie wil – behalve de naam van oud-voetballer Evgeniy Levchenko (wilde wel, maar kon niet) – geen spelers of clubs noemen die zouden zijn benaderd. Wel is er een videoboodschap van Oranjeleeuwin Merel van Dongen (Real Betis).
Deelnemers aan het debat zijn: Barbara Barend (journaliste), Ingrid van Engelshoven (minister van Emancipatie), Michael van Praag (voorzitter KNVB), Hedwiges Maduro (oud-profvoetballer), Frank Huiskamp (NRC) en Maron Pots (oprichter van ADO-fanclub Roze Règâhs).
Kijk her meer info over het debat in De Balie: https://debalie.nl/agenda/sorry-johan-homofobie-in-het-voetbal/
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
