Stigmatiseringsangst

Mijn vriendin H. is Nederlandse. Toevallig is ze ook joods. Ze woont niet in Tel Aviv, maar in Rotterdam. Ze heeft weinig op met het huidige rechtse politieke klimaat in Israël en stemt voor zover ik weet overwegend GroenLinks. Ze is niet gelovig: in plaats van naar de synagoge te gaan, dook ze vroeger – ondanks dat ze hetero is – liever met mij de homokroegen in. Ze heeft grote moeite met de manier waarop Palestijnen door Israëliërs bejegend worden en wil niet naar Israël reizen zolang dat niet verandert en uiteraard was ze geen voorstander van de verhuizing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem maar hoopt ze juist – misschien wel tegen beter weten in – dat de op apegapen liggende ‘Vrede-Nu-beweging’ ooit nog eens nieuw leven ingeblazen wordt.

Ze heet Lewin met haar achternaam.

Afgelopen zaterdag las ik op de NOS-app dat in Duitsland de regeringsgezant die zich bezighoudt met de bestrijding van antisemitisme joden heeft afgeraden om overal in Duitsland met een keppeltje de straat op te gaan.

In Duitsland, Godbetert.

Mijn Nederlandse vriendin H. – die toevallig ook joods is – heeft jaren geleden al haar naambordje van de gevel van haar Rotterdamse appartementencomplex geschroefd. Ze was de vaak in belabberd Nederlands geschreven antisemitische bedreigingen en scheldbrieven inmiddels wel zat geworden.

Als mijn Nederlandse vriendin H. – die toevallig ook joods is – af en toe eens een pizza bij haar thuis wil laten bezorgen via ‘Thuisbezorgd’, zegt ze tegen de mevrouw of meneer van de pizzeria dat ze ‘Lelie’ heet met haar achternaam omdat ze niet wil dat een onbekende bezorger haar joodse achternaam weet. Als je een keer een groene rochel op je pizza als extra topping hebt meegekregen, leer je de dingen nu eenmaal heel snel af.

Volgens de Duitse gezant hebben vooral internet en sociale media bijgedragen aan de verruwing en hij meldde dat het geweld negen van de tien keer vanuit rechts-extremistische hoek kwam.

Nu is er nogal wat discussie over die cijfers ontstaan. Uit onderzoek van de Bondsdag zelf kwam naar voren dat de politie antisemitische incidenten als extreem-rechts noteert als er verder weinig tot geen gegevens voorhanden zijn en als er geen daders aangehouden zijn. In een enquête wezen joden in de meeste gevallen moslims aan als verantwoordelijken voor anti-joodse uitingen.

In Nederland stapte vorige week staatssecretaris Harbers op nadat de cijfers over criminaliteit onder asielzoekers waren gepresenteerd en waarbij zaken als ‘moord’ en ‘verkrachting’ voor het gemak maar even onder het kopje ‘overige’ waren gezet.

Ik ben Nederlander. Toevallig ben ik ook homoseksueel. In Amsterdam heb ik in de afgelopen zes jaar zelf drie keer aangifte moeten doen toen ik door teveeltestosteronmarokkaantjes belaagd, uitgescholden en aangevallen werd. De eerste keer gaf ik mijn vriend een zoentje op de wang. De tweede keer liep ik met mijn vriend hand in hand. De derde keer liepen we samen zonder dat we iets specifiek a-heteroseksueels deden.

Bij het aangifte doen, ben ik alle drie de keren heel goed opgevangen door medewerkers van Roze in Blauw, het LHBT+ netwerk van onze politie.

Na het lezen van bovenstaande nieuwsfeiten deze week, vroeg ik mij af hoe ik mij gevoeld zou hebben indien tegen mij gezegd zou zijn: “Beste meneer, heel vervelend voor u maar we registeren uw aangifte niet als anti-homogeweld, maar we zetten het onder het kopje ‘overige’.”

Of dat ik in de aangifte terug had moeten lezen dat de daders niet de teveeltestosteronmarokkaantjes waren geweest, maar de ‘algemene verruwing door internet en sociale media’.

Het bagatelliseren van delicten, het niet correct benoemen van oorzaken van geweld, het vergoelijken van maatschappelijk verkeerd gedrag uit politiek correcte angst voor stigmatisering staat specifieke interventie, specifieke hulpverlening en de zoektocht naar vrijwel elke oplossing in de weg en zal op de lange termijn maatschappelijke onrust, discriminatie, stigmatisering én geweld alleen maar in de hand werken.

Maatschappelijke onduidelijkheid werkt uiteindelijk meestal ontwrichtend.

Als rechts-extremisten moslims of joden aanvallen, zullen de rechts-extremisten aangepakt en moslims en joden beschermd moeten worden. Of dat moet betekenen dat de overheid moet oproepen om niet langer een hoofddoek of een keppel te dragen, is uiteraard nog maar de vraag.

Als teveeltestosteronmarokkaantjes in Amsterdam homo’s aanvallen, zal de stad iets aan die vervelende Marokkaantjes moeten doen en is het maar de vraag of de stad homo’s moet adviseren niet langer hand in hand te lopen.

Een van de daders die mij hebben aangevallen is ooit gepakt. Ik kreeg de mogelijkheid tot het voeren van een gesprek met hem. De boze, opgeschoten tiener zat onzeker heen en weer op zijn stoel te schuiven in een klein justitiekantoortje. In een groep stellen ze heel wat voor. Alleen in een justitiekantoortje toch wat minder.

Ik begroette hem in het Arabisch. Daar keek hij van op. Ik sprak. Hij luisterde. Hij sprak. Ik luisterde. Na vijfenveertig minuten gingen we uit elkaar. Schuchter schudde hij mij de hand. ‘Selema,’ zei ik tegen hem. ‘Tot ziens,’ in het Marokkaans. ‘Doei,’ zei de jongen.

Ik wil nog steeds graag geloven dat dat gesprek iets ten goede veranderd heeft in het hoofd van de jeugdige delinquent. En dat ik hem met dat gesprek voor erger, voor verder afglijden en voor verdere contacten met justitie heb kunnen behoeden.

Pas als we maatschappelijke problemen met naam en toenaam noemen, zijn we in staat die problemen het hoofd te bieden.

Niet om door deze problemen groeperingen verder te stigmatiseren maar juist om deze problemen zo gericht mogelijk op te lossen en stigmatisering tegen te gaan.

Een voetbalhooligan is geen zakkenrollende drugsverslaafde. Een zakkenrollende Albanees is geen homofoob teveeltestosteronmarokkaantje. Een homofoob teveeltestosteronmarokkaantje is geen Russische maffioso. Een Russische maffioso is geen overlastgevende asielzoeker en een overlastgevende asielzoeker is geen psychotische Thijs H.

Het enige wat zij met elkaar gemeen hebben, is dat zij slachtoffers maken.

Het enige dat politiek correcte angst voor stigmatisering oplevert, zijn individuen, groepjes mensen en groeperingen die zélf kunnen blijven doorgaan met stigmatiseren en die vervolgens weggewuifd worden als ‘overigen’ of als een vaag, door internet en sociale media ingegeven ‘maatschappelijk verruwingsprobleem’.

En problemen zijn er nu al genoeg.

Gisteren was het mijn Nederlandse vriendin H. die toevallig joods is en geen naambordje meer op de gevel wil.

Vandaag ben ik het, een man die toevallig homoseksueel is, en die hand in hand met zijn vriend wil lopen.

Morgen zal het mijn Nederlandse vriendin R. zijn, die toevallig moslima is, en wier hoofddoek door een stigmatiserende groep mensen ruw van het hoofd wordt getrokken.


Achter schaamte schuilt twijfel
en daarachter is het vast angst
die zich danig roert –
Woorden vol waarde, zinnen vol groei, verhalen vol levenskunst worden nauwelijks gehoord –
In het dagelijkse slachtofferleven
wordt elke zekerheid
door spiegelbeeld gevloerd –
Tot het niet meer gaat
en je vuist glas en bot breekt
en je schreeuw om een eigen verhaal
niet langer wordt gesmoord;
bloed en pijn sijpelen omhoog
langs plint, langs wand, langs rug,
langs hoofd; geen pleister helpt;
de sluier die je bij de geboorte
ter zielsverduistering meekreeg
en die als doek tegen al het bloeden
kon worden gebruikt werp je van je af,
als een verraderlijke broeder,
als addergebroed.

Dan pas gaat je hoofd omhoog.
Je ontdekt wat je nooit had gehoord.
Of nooit had geloofd. Blauw

is de lucht, met wolken grijs
die je vrij mag laten. Goud is de zon.
Rood de hemel. Ingekleurd door jou,

waar het niet gaan kan,
daar kruipt jouw bloed.


Deze column draag ik op aan mijn hoofdredacteur Hans Prummel.


Rick van der Made

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

One thought on “Stigmatiseringsangst

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.