Hoe meer mensen er uit de kast komen, hoe zichtbaarder LHBT+ mensen worden. Hierdoor komen er meer levende voorbeelden van hoe het is om LHBT+ te zijn. Die voorbeelden leiden tot meer mensen die uit de kast komen. Simpel. Zichtbaarheid leidt tot herkenning en daarmee ook tot maatschappelijke erkenning. Was het maar zo simpel. Toen ik Rob Jetten bij Margriet van der Linden aan tafel zag praten, moest ik aan die dynamiek denken.
Hij vertelt, vast met de beste bedoelingen, over mensen die in hem een voorbeeld herkennen om openlijk voor hun seksuele oriëntatie uit te komen. Hij heeft het over kinderen op een middelbare school of mensen in orthodoxe kringen die niet uit de kast durven te komen. Niet uit de kast komen noemt hij een dogma dat doorbroken moet worden. Maar hij bestrijdt dit dogma met een ander dramatisch dogma: van zichtbaarheid en openheid komt automatisch vrijheid en een leven zonder schaamte.
Tijdens het interview dwaalden mijn gedachten af naar Judith Butler, filosoof en feminist die zich afvraagt: ‘so we are out of the closet but into what?’ Uit de kast komen betekent normering door heteroseksuelen. Een keer of een paar keer extra in je leven doe je dat bij je ouders, of alleen bij je vader of moeder die het bijvoorbeeld aan iedereen doorvertelt. Het betekent dat je je eigen behoeften opzij zet. Want als je van je ouders hoort ‘dat ze het altijd al wisten’ zijn dat misschien goedbedoelde woorden maar eigenlijk wat je van kinds af aan al weet: een bevestiging dat je met je ‘andere gevoel over jezelf’ nooit hetzelfde als de heteroseksuele rest bent en zal zijn. En dat terwijl iedereen de behoefte heeft om gekend te zijn. Niet eenmalig of een paar keer maar tot in het diepst van je botten. Verder betekent uit de kast komen dat je jezelf laat vastzetten in een vaststaande identiteit en daar ga je dan de rest van je leven voor.
“Jezelf ‘zijn’ is geen proces dat bij volwassenheid stopt maar is een voortdurend verder reizen.”
Ik hoor het maar al te vaak en herken het ook in mijn eigen leven: jezelf ‘zijn’ is geen proces dat bij volwassenheid stopt maar is een voortdurend verder reizen. Iedere hookup, vriendschap en liefde raakt een deel van mij aan dat ik nog niet ken en plaatst mijzelf in een nieuw perspectief. Dat is complex want zo is het leven, maar wel gelukkigmakend. We moeten er vanaf om ons te laten kennen op de voorwaarden van de ander die ons in het anders-zijn vasthoudt. Gekend willen worden maar niet langer gebonden zijn aan uit de kast komen. Hoe doe je dat? Laten we beginnen om onze reis met onszelf niet langer aan seksuele oriëntatie op te hangen. Want – verrassing! – die zal nog wel eens nuance nodig hebben of kunnen veranderen. Zoals ik mijzelf ontdek, zo ontdekt iedereen zichzelf. Mij maak je niet wijs dat er geen enkele hetero is die dat niet in zichzelf herkent.
Joshua Zandberg schrijft elke week een column over zijn leven als bi-man.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
