Ergens deed dat haast onvoorstelbare slachtofferaantal van de aanslag op de moskee in Christchurch een belletje bij me rinkelen. Ik besloot in wat archieven van aanslagen te duiken. Niet de allerleukste bezigheid op een regenachtige zondagmorgen, maar in elk geval wel een bezigheid die een stuk veiliger is dan ergens op de wereld een moskee bezoeken.
Vijftig doden bij de aanslag in Orlando.
Ik had het snel gevonden. Een schutter opende in de vroege ochtend van twaalf juni tweeduizend zestien het vuur op bezoekers van gayclub Pulse.
Brenton Tarrant.
Omar Mateen.
Twee mannen die aanslagen pleegden op plekken waar mensen in vrede samen hadden moeten komen om met elkaar dezelfde waarden te delen. Vrijheid van religie. Vrijheid van seksuele diversiteit. Waar mensen zich aan woorden hadden moeten laven. Van Mohammed. Van Lady Gaga. Vanwaar mensen naar huis hadden moeten keren om daar met familie of vrienden nog wat te drinken. Een kopje muntthee. Een glas gin-tonic.
Maar bovenal zijn het aanslagen op plekken waar mensen zich binnen hun eigen groep veilig en geaccepteerd hadden moeten voelen. Mensen die onveiligheid, onbegrip en onderdrukking ontvlucht waren en steun bij elkaar zochten.
Ik denk aan de driejarige Somalisch-Nieuw-Zeelandse Mucad Ibrahim, die in paniek van de dader probeerde weg te rennen nadat zijn vader gewond was geraakt. Ik denk aan de veertienjarige Sayyad Milne die zo graag voetballer had willen worden, net zoals ik in tweeduizend zestien dacht aan de eenentwintigjarige Alejandro Barrios Martínez, die Cuba verlaten had, net de liefde gevonden had en in bar Pulse was om te vieren dat hij zojuist een nieuwe baan had gevonden.
Laat niemand u iets wijsmaken: er is helemaal geen verschil tussen Mucad Ibrahim en Alejandro Barrios Martínez. De peuter en de jongvolwassene hadden alle toekomstbeloftes nog in zich. Beiden waanden zich veilig, de een in de armen van vader en tussen geloofsgenoten, de ander naast zijn geliefde en tussen vrienden. Beiden waren op het verkeerde moment op de verkeerde plek.
Door schade en schande wijs geworden, weten we inmiddels allemaal dat eenieder van ons op het verkeerde moment op de verkeerde plek terecht kan komen, dat eenieder van ons het slachtoffer van een extremist kan worden. Of je nu moslim, jongere, christen, homo, vrouw, peuter of ongelovig bent. Of die extremist nu Breivik, Meinhof, Tarrant, Mateen of Mohammed Atta heet. Of je nu uit Christchurch, Afghanistan, Cuba, Somalië, Alabama, Orlando of Amsterdam komt.
Of uit Utrecht.
Vijftig doden in Christchurch.
Vijftig doden in Orlando.
Eergisteren liep ik langs de Westerkerk en las even de tekst op het homomonument. Het is de laatste zin van de eerste strofe van het gedicht van Jacob Israël de Haan:
“Rozen zijn niet zoo schoon als uwe wangen,
Tulpen niet als uw bloote voeten teer,
En in geen oogen las ik immer meer
Naar vriendschap zulk een mateloos verlangen.”
Misschien dat Orlando een bloemstuk van vijftig roze rozen naar Christchurch kan sturen.
Van Alejandro.
Voor Mucad.
Zijn hart hechtte zich niet aan stad of streek
Zijn hand hechtte zich niet aan rang of stand
Zijn hoofd hechtte zich niet aan God of preek
Zijn ziel hechtte zich niet aan vlag of land
Hij hield van nuance, hield van het zand
Hij hield van het grijs van lucht en van brein
Hij hield van de stilte, hield van het strand
Hij hield van de zon, van verdraagzaam zijn
Hij kende geen trots, hij kende geen haat
Hij kende de hoop, en kende geen grens
Hij kende de vriendschap, kende geen kwaad
Hij kende geen angst, hij kende de wens
Vanaf de wieg smeedde het hart een band
Met het hoofd vol barmhartige waarden
Die maakten dat met een troostende hand
Zijn ziel zich hechtte aan heel de aarde
Rick van der Made
Vlak voor het inleveren gisteren van deze column bij de redactie van De Gaykrant, hoorde ik over de aanslag in Utrecht. Het was op dat moment nog niet duidelijk hoeveel en wat voor slachtoffers er waren. Mijn gedachten gaan uit naar slachtoffers, nabestaanden en naar onze Domstad. RvdM.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
