Alternatieven voor de Canal Parade?

Inmiddels is de feestelijke botenparade van Pride Amsterdam weer achter de rug, maar ook deze keer was het evenement weer onderwerp van kritiek. Eerder hebben we al de kwestie van het aantal LHBT+-boten onderzocht. Kan kritiek ook aan verbetering bijdragen? Daarover was tijdens de Prideweek een discussiebijeenkomst waarop ook weer veel bezwaren naar voren kwamen, maar juist de alternatieven opmerkelijk genoeg onbesproken bleven.

Tekst: Peter Koop

De betreffende bijeenkomst vond plaats onder de naam “Another Pride is Possible” en werd gehouden in NieuwLand, een door vrijwilligers gerund sociaal-politiek centrum in de Amsterdamse Dapperbuurt. Er kwam in totaal zo’n 40 bezoekers op af. Om te beginnen werd geconstateerd dat de Amsterdamse Pride een belangrijk symbool van de Nederlandse liberale normen en waarden is geworden en daarmee ook een exportproduct van progressief Nederland. Tegelijk is met name de botenparade sterk gecommercialiseerd en gaat er nauwelijks nog een activistische impuls van uit.

Dat laatste hebben prides elders in de wereld vaak wel. Bijvoorbeeld in Peru gaat het niet alleen over de rechten van LHBT’ers, maar tegelijk over die van armen en van inheemse volkeren. In die landen geldt “Pride is a Protest”, wat ook gold voor de allereerste “Gay Liberation”optochten naar aanleiding van de Stonewall-rellen in New York in 1969.

Acties tijdens prides

Tijdens het eerste deel van de avond werd dan ook eerst gekeken naar protesten bij prides in het buitenland. Een van de bezoekers vertelde over de WorldPride in Madrid, waar gedemonstreerd werd tegen kapitalistische uitbuiting en ook ondernemers in de homowijk Chueca het moesten ontgelden: net als bij de Reguliersdwarsstraat in Amsterdam zouden de prijzen daar zo hoog zijn dat het bijna diefstal genoemd kon worden.

Een andere bezoeker vertelde dat tijdens de Amsterdamse Canal Parade van 2014 activisten een klein bootje in het roze-zwart van de queeranarchismevlag hadden geschilderd en onder de naam “Anal Cruiser” lieten meevaren, zij het ogenschijnlijk niet in de officiële optocht, maar erachteraan. Het jaar daarop kon dit protestbootje door allerlei tegenslagen niet meer meevaren.

Tenslotte werd nog een video vertoond van de London Pride van 2017 waarbij onder meer gedemonstreerd werd tegen de invloed van multinationals en het uitzetten van (LHBT-) vluchtelingen, alsmede tegen de gebrekkige representatie van zwarte LHBT’ers in een Pride die volgens de demonstranten veel te veel tegen de gevestigde orde aanschurkt.

We Reclaim Our Pride

In het tweede deel van de avond was er een panelgesprek met iemand van de actiegroep We Reclaim Our Pride  en een van de initiatiefnemers van Pride of Colour, die ook verbonden is aan Black Queer & Trans Resistance. De eerste vertelde over de acties die Reclaim Our Pride al heeft ondernomen, namelijk vorig jaar het ophangen van spandoeken tijdens de Amsterdamse Canal Parade en het meelopen in de optocht van de Rotterdam Pride.

In juni van dit jaar was er ook een actie bij de Utrecht Canal Pride, wat enigszins opmerkelijk is, aangezien de Utrechtse botenparade juist ontstaan is uit onvrede over de commercie van de Canal Parade in Amsterdam. In Utrecht varen dan ook geen boten van grote bedrijven heeft mee: die kunnen alleen bruggen sponsoren. Eigenlijk dus een goed voorbeeld van hoe een andere pride mogelijk is, maar dat werd niet alszodanig benoemd.

Pride of Colour

De initiatiefneemster van Pride Of Colour vertelde over haar aanvankelijke plan voor een Black Pride als alternatief naast de Amsterdamse Pride, maar dat uiteindelijk resulteerde in Pride of Colour als onderdeel van Pride Amsterdam. Vanuit die positie wordt tijdens de Prideweek een biculturele en intersectionele programmering verzorgd.

Pride of Colour doet dit als aparte commissie, want men wilde niet voor de sier met een zwarte vertegenwoordiger bij elk van de bestaande commissies aanschuiven. Dit vanuit de gedachte dat het aan bestaande instituties is om ruimte te scheppen voor ondervertegenwoordigde minderheden, of anders gezegd: “first liberation, then party.” Een mooi resultaat voor Pride of Colour, al blijft de zichtbaarheid nog beperkt, aangezien meevaren met de Canal Parade kennelijk nog niet haalbaar was.

De Pride of Colour flyer

Alternatieven?

Het laatste deel van de avond was bedoeld om alternatieven in kaart te brengen: hoe kan “Another Pride” er concreet uitzien? De bezoekers konden daar in kleine groepjes over discussiëren, waarna de uitkomsten gezamelijk besproken werden. Concrete nieuwe ideeën leverde dit echter niet op. Wel ontspon zich een discussie over het open minded festival Milkshake dat in het weekend vóór de Canal Parade in het Amsterdamse Westerpark plaatsvond.

Sommige van de aanwezigen hadden Milkshake beleefd als een evenement waar iedereen welkom is, ongeacht je seksuele voorkeuren en of je bijvoorbeeld dun of dik bent. Anderen hekelden echter de lichaamscultus en de hoge toegangsprijs, spraken van een “ga(y)ted community” en van een safe space voor degenen die het zich kunnen veroorloven. Daartegenin werd opgemerkt dat er niets mis mee is als er een markt voor een dergelijk evenement is. Zelfs kan gezegd worden: “just hanging out is also political.”

“Just hanging out is also political.”

Tenslotte kwam nog ter sprake dat vorig jaar bij de Rotterdam Pride, mensen van Reclaim Our Pride in conflict waren geraakt met de Dutch GayServatives, een beweging van homo’s die een rechts beleid voorstaan. Dit riep niet alleen principiële vragen op over hoe bepaald moet worden wie wel en wie niet in Pride-optochten mag meelopen, maar ook de wens om samen te werken met groepen die zich inzetten voor bijvoorbeeld moslims en vluchtelingen in het algemeen.

Wat ongenoemd bleef

Terugblikkend op de avond valt vooral op wat niet te sprake kwam, namelijk de alternatieven die er al zijn. Naast de Utrechtse botenparade is ook tijdens de Amsterdamse Pride zelf al een alternatief ontstaan, te weten de Pride Walk. Dat is een meer demonstratieve optocht die sinds 2012 lopend door de binnenstad wordt gehouden en waar in principe alle mogelijke LHBT-gerelateerde groepen aan kunnen deelnemen.

Een vergelijkbare optocht is er tijdens de jaarlijkse Roze zaterdag die sinds 1977 gehouden wordt en de eigenlijke Nederlandse Gay Pride in de traditie van de Stonewall-rellen is – de Amsterdamse Pride is namelijk pas in 1996 opgezet, puur als feest om vrijheid en diversiteit te vieren. In hoeverre deze andere, meer toegankelijke en diverse Pride-optochten een acceptabel alternatief voor de Canal Parade zijn is dus niet duidelijk geworden.

Zouden ze dat wel zijn, dan zou men kunnen pleiten om de Canal Parade geheel af te schaffen, maar dat werd ook niet gedaan. Opmerkelijk, aangezien door het beperkt aantal plaatsen en de relatief hoge drempel om mee te kunnen doen, de botenparade op zich vergeleken zou kunnen worden met andere machtsstructuren die sommige van de aanwezigen waarschijnlijk ook liefst zouden afbreken. En dit is dan nog afgezien van de toenemende overlast die het grote aantal bezoekers veroorzaakt.

Concrete actie

De Canal Parade hoeft dan misschien niet afgeschaft te worden, maar wat er aan verbeterd zou kunnen worden werd evenmin besproken. Dit terwijl sociale mediadiscussies toch interessante suggesties hebben opgeleverd, bijvoorbeeld dat de sponsors hun boten ter beschikking kunnen stellen aan LHBT-initiatieven, of dat de bedrijfsboten tenminste een duidelijke boodschap specifiek ter ondersteuning van de LHBT-emancipatie moeten uitdragen.

Aldus was het enige concrete resultaat de demonstratie die We Reclaim Our Pride tijdens de botenparade van afgelopen zaterdag heeft uitgevoerd. Daarbij werden spandoeken vertoond en waren opblaasbare eenhoorns voorzien van protestleuzen. Deze eenhoorns werden echter prompt door de politie in beslag genomen, om te voorkomen dat actievoerders ermee in de gracht zouden springen – een nogal selectief optreden, aangezien tegen andere overlast en risico’s tijdens de parade nauwelijks iets werd gedaan.

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.