Sinds de dood van de zeventienjarige Orlando is de discussie weer opgelaaid: Wat moeten we met alle kwetsbare minderjarigen op datingapps als Grindr en Tinder? Het antwoord zou idealiter gegeven moeten worden door de jongeren zelf. Dit gebeurt naar mijn idee helaas niet. Omdat ik een paar jaar geleden zelf in de schoenen van deze groep stond doe ik hierbij alsnog een poging. Ook al zullen dergelijk apps verdwijnen, LHBTI+ jongeren zullen dat niet doen.
Na deze zomer zal ik twintig kaarsjes uitblazen maar twee, drie jaar geleden kwam ik als onzekere jongen uit de kast. Na de aanvankelijke support plus de wat minder begripvolle reacties (ik raakte drie vrienden én mijn relatie kwijt) en het hele coming-out circus, wilde ik méér. Ik wilde andere mensen ontmoeten, ik wilde erover praten. Natuurlijk kende ik al wel een hoop LHBTI-ers maar dat waren in mijn geval voornamelijk (trans)vrouwen terwijl ik juist op zoek was naar andere jóngens. Mijn zoektocht leidde mij naar veel plekken waaronder die datingapps en ik realiseerde me steeds meer dat het ontmoeten van mensen nog niet zo makkelijk was.
In ‘de scene’ ontmoet je namelijk de meeste mensen óf in het uitgaansleven óf op LHBTI-apps. De eerste mogelijkheid is eigenlijk al meteen geen mogelijkheid meer als je onder de achttien bent, je komt namelijk nergens binnen. Sinds de nieuwe alcoholwet is ingegaan wordt iedereen onder de achttien immers niet eens meer toegelaten in LHBTI-georiënteerde bars en clubs. Toen ik zeventien was, was er eigenlijk maar één plek waar ik uit kon gaan: PANN. Het nadeel van PANN is alleen dat – op de jaarlijkse feesten in andere steden na – ik er best ver voor moest reizen en ik de volgende ochtend pas laat thuis was. Op mijn zeventiende werkte ik al meer dan de gemiddelde jongere en kon ik het mij toen al niet veroorloven om op de zondagochtend na zo’n feest brak aan het werk te moeten. Ook kostte uitgaan gewoon een hoop geld en merkte ik dat gesprekken niet altijd even goed waren omdat bijna iedereen bij binnenkomst al aan de drank ging, zelfs de mensen onder de achttien. Nadat ik me realiseerde dat al die feesten me meer kostten dan opleverden, besloot ik het over een andere boeg te gooien.
Toen kwamen bij mij de apps in beeld. Voor jongeren zijn deze apps ideaal, want de meesten zijn sowieso opgegroeid met minstens drie schermen binnen handbereik. Je bent er redelijk anoniem op, je kunt ze makkelijk gebruiken en je hoeft niet meer zoals in real-life eerst te bepalen ‘of iemand wel gay is’ voor je op iemand afstapt. Natuurlijk is het ook nieuwsgierigheid: het is spannend om berichten te krijgen. Wat ik toen niet besefte, is dat ik wel in het hol van de leeuw werd gegooid. Na een paar leuke gesprekken met andere jonge gasten kreeg ik namelijk altijd wel weer berichten die ik minder waardeerde, meestal van flink oudere mannen. Om even iets duidelijk te maken: er wordt vaak gezegd over jongeren dat ze onbeschoft zijn maar dan heb je de gemiddelde veertiger, vijftiger of zelfs zestiger op Grindr nog nooit ontmoet.
Meestal begon het wel met een redelijk acceptabel/gewoon ‘hee’ met knipoog-smiley, maar werd er altijd al snel gehint naar seks. Soms waren ze minder subtiel: er is mij meer dan eens gevraagd of ik voor geld met deze mannen naar bed zou willen gaan. De schaamteloosheid van deze figuren heeft me altijd verbaasd. Ze konden misschien niet weten dat ik geen achttien was, maar come on: sinds wanneer is het prima om iemand die je eigen zoon had kunnen zijn te vragen om escortdiensten?
In een discussie met een andere gebruiker van deze app kreeg ik te horen waarom ik dit soort mensen ‘niet gewoon negeerde’. Deze persoon begreep niet hoe kwetsbaar je als jongere bent op zulke apps: je bent onzeker, je voelt je misschien alleen en je hunkert naar aandacht en erkenning. Sommige jongeren kunnen dit soort mannen prima afwijzen, sommigen zullen erop ingaan. Op je zeventiende ben je naïef en besef je niet altijd dat mensen graag misbruik maken van deonschuld die je als jonge homo hebt. Dat dat ernstig mis kan gaan, is te zien in de zaak van Orlando.
Nu hoor ik je denken: waarom ging ik dan niet naar een supportgroep om mensen te ontmoeten? Nou, die zijn er niet zoveel: in de grote steden waarschijnlijk wel, maar als je zoals ik opgroeit in een klein katholiek dorpje heb je die optie niet echt. Ook had ik op mijn zeventiende niet de behoefte om extreem open te zijn over mijn seksualiteit: ik was bang dat mensen me erom zouden veroordelen en ook dat ik continu vragen zou krijgen. De reden dat mensen apps gebruiken, is juist vaak omdat ze anoniem willen blijven. Je kunt ze daarvoor blamen en zeggen dat ze er juist voor uit moeten komen maar face it: lang niet iedereen kan of wil dat. In mijn dorp was ik als puber al bezienswaardig genoeg met mijn alternatieve kleding: *dit* wilde ik graag voor mezelf houden.
Hoe kunnen we deze jongeren dan beschermen? Ik denk dat preventie belangrijk is: we moeten er met zijn allen over kunnen praten. Ik vind het namelijk best wel vreemd dat mijn vriendinnen van zeventien te horen kregen dat ze geen drankjes aan moesten nemen en mensen moesten laten weten met wie ze op date gingen, maar *ik* niet. In de LHBTI-community zelf moeten we het ook gaan hebben over de age-gap issue in de scene op zich. Oudere mannen moeten jongeren meer gaan respecteren en weten dat er grenzen zijn, jongeren moeten weten dat ze kwetsbaar zijn en aangemoedigd worden om aan de bel te trekken of voor zichzelf op te komen. Natuurlijk zijn er jongeren die op oudere personen vallen maar duidelijk moet zijn dat minderjarigen off-limits zijn en er sowieso altijd mutual consent moet zijn.
Ook moeten scholen anno 2018 niet meer onder voorlichting uit kunnen komen: ik heb op meerdere scholen gezeten maar nooit enige LHBT-voorlichting gekregen. Deze voorlichting is voor een hoop jongeren juist van belang. Apps moeten ook hun verantwoordelijkheid gaan nemen: zij moeten meldingen over chantage en intimidatie van jonge gebruikers serieus oppakken. Een age-checker gaat naar mijn idee niet werken, want met een beetje kennis kun je natuurlijk gewoon invullen dat je ouder bent. Wél moeten gebruikers het idee krijgen dat ze bij problemen de app om hulp kunnen vragen.
Het verwijderen van jongeren van deze apps gaat namelijk niet werken; zolang er nog drempels zijn om andere jongeren te ontmoeten en er stigma’s heersen, zullen jongeren op zoek blijven gaan naar online manieren om dit voor elkaar te krijgen.
Want als de apps ‘ons’ niet meer toelaten, waar moeten wij dan heen?
Pepijn Stoop
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
