Dragqueen Jennifer Hopelezz: “Een queen met een baard? Ja, waarom niet?”      

Ze kan voor geen meter playbacken, ook al is haar persona geïnspireerd op Jennifer Lopez. Ze zet zich in voor LHBTQ+rechten, met name voor hiv-preventie door het middel PrEP. Dragqueen Jennifer Hopelezz is al meer dan vijftien jaar een begrip in de Amsterdamse dragscene. Dit jaar is ze ook één van de ambassadeurs van de Pride in Amsterdam. Hoe kijkt zij naar de huidige Amsterdamse dragscene, vergeleken met de jaren negentig?

Tekst: Sasha Haasnoot

“Drag queens hoeven er niet meer zo vrouwelijk mogelijk uit te zien”, vertelt Jennifer Hopelezz, alias de 55-jarige Richard Keldoulis. Hakken in allemaal kleuren en printjes, van felrood tot zebraprint, liggen netjes zij aan zij op de drie planken die tegen de muur hangen van het ‘kantoor’ van Club Church. Jennifer geeft nog even een finishing touch aan haar look. Een beetje lipgloss op de lippen, handen door het haar en een extra riem om de jurk om haar volle vormen goed weer te geven.

Spelen met gender

“Drag gaat voor mij over verschillende dingen. Het belangrijkste is dat je speelt met gender. Ik wil een soort mindfuck creëren, mensen shockeren en hen laten nadenken over het standaardgenderconcept. Hoe vaak hoor je wel niet dat mannen mannelijk moeten zijn en zich niet kwetsbaar mogen opstellen, of dat vrouwen er altijd helemaal geschoren en netjes uit moeten zien. Kijk naar mij, het kan ook anders.”

Soms is het spelen met gender voor Jennifer ook verwarrend. “Eén keer was ik aan het dansen in de club en had ik alleen een bh aan, verder was alles man. Dat was eigenlijk meer confronterend dan in full drag. In full drag weet ik precies hoe ik Jennifer moet zijn, met de stem en het loopje, maar toen ik daar aan het dansen was in mijn bh was ik zo in de war. Je gaat nadenken wat een stuk kleding, vooral zo’n vrouwelijk kledingstuk als een bh, met je doet. Voel je je een vrouw, of een man, wanneer je hakken aan hebt? Wat betekent dat? Wanneer ben je een vrouw of een man? Die vragen roep je op door middel van drag.”

Drag en activisme

Ze draait de applicator van de lipstick terug in de houder en legt het op de berg make-up op de kaptafel. “Zo, that’s better”, zegt ze tegen zichzelf in de spiegel. We gaan naar beneden, naar de kleedkamer van de club, omdat het boven te warm is. Je zou verwachten dat Jennifer op haar hoge hakken van twintig centimeter moeilijk de trap af zou lopen. Maar als je al zo lang een drag queen bent, is dat geen probleem meer. We zitten op de krukken en Jennifer is aan het stuntelen met de fan om de wind goed in haar gezicht te krijgen. Ze wil immers niet dat haar make-up wegsmelt. Daar vertelt ze openhartig waarom zij drag queen is geworden.

“De meeste drag queens zijn begonnen met optreden en playbacken, en ik ben daar altijd slecht in geweest. Jennifer is geïnspireerd op Jennifer Lopez, maar ik ken echt maar twee liedjes uit mijn hoofd. Dus ik dacht: wat vind ik dan wel leuk om te doen met drag? Ik ben altijd al activistisch geweest, maar die combinatie van drag en activisme zag ik toen amper. Ik heb meegedaan aan het nachtburgemeesterschap, ik ben ceremoniemeester bij de aidsconferentie in Amsterdam en ambassadeur van de Pride Amsterdam. En hierdoor heb ik geleerd hoe krachtig je, in drag, een boodschap kunt overbrengen.”

“Jennifer Hopelezz is voorstander van PrEP, een middel tegen hiv en vraagt hier geregeld in Club Church aandacht voor.”

Wat is dan die boodschap? Jennifer Hopelezz zet zich in voor LHBTQ+-rechten, met name voor hiv-preventie bij homoseksuelen. Zo is ze een voorstander van PrEP, een middel tegen hiv en vraagt hier geregeld in Club Church aandacht voor.

Van Hartjesdag, Drag Olympics tot RuPauls Drag Race en Club Kids

Jennifer neemt een slok van haar tonic en wiebelt even op de kruk. Ze vertelt verder over de tijd dat ze vanuit Australië naar Nederland verhuisde. “Ik kwam naar Amsterdam vanwege het tolerante klimaat. De Amsterdamse dragscene is de afgelopen dertig jaar wel ontzettend veranderd. Toen ik in de jaren negentig in Amsterdam ging wonen, bestond het woord drag niet eens. Voor mij was Dusty de eerste echte drag queen. Ze was echt een grove en gevatte drag queen. Zij heeft Hartjesdag in Amsterdam georganiseerd en daardoor ben ik ook in Nederland begonnen met drag. Ik zou met een hele groep gaan, maar iedereen zei af. Toen dacht ik: Fuck it, ik doe het gewoon. Het was ontzettend leuk. Ik zag er niet uit. Ik had niet eens hoge hakken aan. Ik stopte een handdoek in mijn slip, zodat ik dikke billen kreeg. Totaal niet chique.”

Onder andere door Hartjesdag begonnen steeds meer mensen met drag. Het taboe werd langzaam doorbroken. In 2004 organiseerde Jennifer de eerste editie van de Drag Olympics waar veel mensen op afkwamen. Langzamerhand bouwde zij haar familie op, House of Hopelezz, en in 2007 organiseerde zij de eerste edities van Hoerenbal. Maar de Amsterdamse dragscene groeide pas echt explosief door de opkomst van de tv-show RuPaul’s Drag Race. “Het eerste seizoen begon in 2008 en toen wilde iedereen opeens drag queen zijn. Er kwamen meer plekken voor drag queens om op te treden, bijvoorbeeld bij de Taboo Bar en Amstel 54. Tegenwoordig zie ik ook dat steeds meer jonge mensen meedoen.”

De Amsterdamse dragscene groeide pas echt explosief door de opkomst van de tv-show RuPaul’s Drag Race.

Hoe ziet deze nieuwe generatie er dan uit? “Eerst had je drag queens die volledig op een vrouw wilde lijken, maar dit verandert.” We komen volgens Jennifer in een Club Kid-tijdperk, dat geïnspireerd is op een groep artiesten in de jaren tachtig en begin negentig uit New York. Zij wilden met deze vorm van drag een uiting van individualiteit en seksualiteit die het hele spectrum bestreek. Hun uiterlijk is extravagant, geslachtsloos, en bestaat uit felle kleuren. Ook durft deze generatie de standaard make-up looks te provoceren. “We hebben in onze familie ook de nieuwe generatie. Ik voel mij een soort trotse ‘oma’. Oké, misschien geen oma, meer een moeder.”

‘Je moet je baard scheren’

Toch heerst er ook in de Amsterdamse dragscene nog steeds een stereotype beeld van drag queens. Het beeld is dat drag queens er zo vrouwelijk mogelijk uit moeten zien met grote borsten, prachtige make-up, netjes gekamd haar en alles geschoren. Maar dat hoeft niet, vertelt Hopelezz. “Club Kids, ofwel de nieuwe generatie, laat juist zien dat alles kan. In het begin – en nu eigenlijk nog steeds – snapten mensen in de dragscene mijn look ook niet. Ze zeiden: ‘Je moet je baard scheren’. Nu worden queens met een baard bekender in de Amsterdamse dragscene, maar geaccepteerd is een ander verhaal. Soms word ik ook niet uitgenodigd voor evenementen. Ik vind dat je als queen met een baard nog meer fuckt met het hele genderconcept, want mensen kunnen je niet plaatsen wanneer ze je zien. Een vrouw met een baard? Ja, waarom niet? Toch was ik wel verbaasd dat de organisatie van Gay Pride mij als ambassadeur wilde, ondanks dat ik niet voldoe aan het ‘standaard beeld’ van een drag queen.”

“Een drag queen vindt altijd zijn moeder.”

Elke gemeenschap kent gevoelig liggende zaken, en bebaarde queens zijn daar in de Amsterdamse dragscene één van. Jennifer probeert dan ook alle jonge mensen die enthousiast zijn over drag over te halen om het, in haar woorden, gewoon te doen. “En doe drag met iemand anders. Zoek een moeder, een drag queen vindt altijd zijn moeder.” Zij zal je helpen met je make-up, haar, ego en je begeleiden in deze chaotische dragscene.