Transgenders: zijn het mannen of vrouwen? En wat zegt dit over LHB’s? Een van de moeilijkste vragen die ik tijdens mijn transitie moest beantwoorden, was de vraag wat ik was. Was ik een man of een vrouw? Of beide? Om die vraag goed te kunnen beantwoorden heb ik zeker drie jaar nagedacht over de vraag wat een man of vrouw nu eigenlijk is.
Lichaam
Bij de geboorte van een nieuw mens is alles nog klein en simpel. Als iemand een piemel heeft, is het een jongen (en wordt dit mens dus later man), als iemand een vagina heeft, dan is het een meisje (en wordt dit mens dus later vrouw). Laten we Intersekse Conditie, waarbij een kind dus lichamelijke kenmerken van zowel mannen als vrouwen heeft, even buiten beschouwing, dan zijn we er uit: mannen hebben een penis, vrouwen een vagina. Maar: als dit zo zou zijn, hoe komt het dan dat transgenders sowieso voorkomen? Lichamelijk werkt alles goed bij transgenders, hoe komt het dan dat ze zich geen man-in-mannenlichaam voelen? Of vrouw-in-vrouwenlichaam?
“Mannen hebben een penis, vrouwen een vagina….”
Gevoel
Oké, laten we eens naar de wet kijken. Volgens boek 1, artikel 28 van het burgerlijk wetboek kunnen mensen hun geslachtsaanduiding en voornaam aanpassen in de burgerlijke stand. Dit gebeurt sinds 2014 niet meer via de rechtbank op basis van lichamelijke wijzigingen met een verklaring van een psycholoog, maar via een deskundigenverklaring. De deskundige mag daarbij alleen beoordelen of de transgender snapt wat de consequenties van die verandering zijn. Het gevoelsgedeelte is alleen relevant voor de transgender. Volgens de wet is iemand die zegt dat die een vrouw is dus een vrouw. Iemand die zegt dat die een man is, is dus een man. De wet kent geen aanduidingen voor non-binaire of genderfluïde mensen. Bovendien: een transgender is weliswaar geen uitleg verschuldigd aan een ander waar of waarom die zich man of vrouw voelt, maar een goede vraag is natuurlijk wel: hoe weet je dat je een man of een vrouw bent? Zijn er niet-lichamelijke kenmerken die alleen voor mannen gelden, of niet-lichamelijke kenmerken die alleen voor vrouwen gelden?
“De wet kent geen aanduidingen voor non-binaire of genderfluïde mensen.”
Kleding en sieraden
Zou het kunnen zijn dat vrouwen vrouw-zijn omdat ze meer van sieraden houden? Toen ik me deze vraag stelde, moest ik denken aan macho-types met veel bling-bling: voorkeur voor sieraden komt ook bij mannen voor. Misschien lag het aan de kleding? Vrouwen dragen zowel broeken als rokken en jurken. Toen ik hier verder naar ging zoeken bedacht ik me dat er vrouwen zijn die ik nog nooit in een rok of jurk gezien heb. Ik kwam er ook achter dat er stammen in Azië zijn waarbij juist de mannen in een rok lopen en de vrouwen niet. Bovendien: is ook de kilt van schotten ook geen soort rok? En die wordt wel degelijk door mannen gedragen. Kleding en sieraden zijn cultureel bepaalde zaken. Het zegt niet zoveel over mensen hun gevoel en het is niet geschikt om te bepalen of iemand man of vrouw is.
Seksuele voorkeur
Misschien zegt seksuele voorkeur iets? Dat je een man bent omdat je op vrouwen valt en omgekeerd? Nu ja, ik hoef hier niet al te lang over door te gaan: deze gedachte heb ik snel verworpen, je bent niet mannelijker als je op vrouwen valt (vv) want ik kende (en ken) voldoende homo’s en lesbiënnes die aantonen dat er geen enkele relatie bestaat tussen vrouw-zijn en op mannen vallen (vv). Wat mij wel interesseert is of mensen nu op anderen hun lichaam, hun uiterlijk of hun gedrag vallen, misschien kunnen lezers van deze blog hier iets over schrijven?
Gedrag
Dit brengt ons op gedrag: mannen zijn doortastend. Toch? Ik reis vaak in het openbaar vervoer, waar vrouwen vaak eerder dan de bijbehorende mannen in de bus staan, vaker beslissen welke kant op gereisd wordt en beter weten hoe het OV-systeem werkt. Mannen lijken geen deuk in een pakje boter te kunnen slaan als het op OV aan komt. De stereotypen van vrouwen lopen uiteen van het altijd-vriendelijke, altijd-behulpzame, altijd-lieve vrouwtje (waar je naar harte lust je hart kunt uitstorten) tot de heks (die je manipuleert en die je niet kunt vertrouwen) en de hoer (die je verleidt tot seks en die je alle controle over jezelf doet loslaten). Echt consequent zijn de stereotypen niet.
“Voor elk stereotype dat er is, ken ik uiteindelijk wel uitzonderingen.”
En voor elk stereotype dat er is (vrouwen kunnen niet inparkeren, toch? Mannen kunnen niet luisteren, toch?) kende ik uiteindelijk wel uitzonderingen. Drie jaar zoekwerk… Ik ben drie jaar op zoek gegaan naar het antwoord op de vraag wat elke man tot man maakte en wat elke vrouw tot vrouw maakte. Ik kon geen enkel kenmerk van mannen vinden dat niet voor vrouwen gold (of omgekeerd). Ik kwam er met de stereotypen niet uit. …en toen… Toen ben ik ermee gestopt: gestopt met het zoeken naar of ik een man of een vrouw was. Ik heb alles wat volgens de stereotypen met mannen te maken heeft op één grote hoop gegooid. Ik heb alles wat volgens de stereotypen met vrouwen te maken heeft op dezelfde hoop gegooid. Ik heb mijzelf toegestaan om eruit te trekken wat bij mij past en te laten liggen of terug te leggen wat niet (meer) bij mij past. Vanuit mijn gevoel ben ik een non-binaire, genderfluïde vrouw. Non-binair, omdat ik me zowel bij mannen als bij vrouwen zelden 100% man of vrouw voel. Genderfluïde, omdat mijn gevoel over de mate waarin ik mannelijk of vrouwelijk ben meerdere keren per dag verandert. En vrouw, omdat ik, als ik moet kiezen, me meer thuis voel in vrouwentoiletten dan in mannentoiletten. Waar ik dat voel? Hoe ik dat voel? Ik kan het niet uitleggen. Soms is iets wat het is. En het voelt goed.
Ik heb over dit onderwerp in de afgelopen maanden workshops gehouden bij Transgender Groep Nijmegen en bij COC Club T Zwolle. Twee heel verschillende workshops, die dankzij heel verschillende mensen die aanwezig waren tot heel verschillende resultaten leidden. Het voelde beide goed.
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
One thought on “Transgenders: mannen of vrouwen? En wat zegt dit over LHB’s?”