Afgelopen zaterdag was het International Holocaust Memorial Day (toen werd kamp Auschwitz door de Russen bevrijd) en zondag was het in Nederland de jaarlijkse Nationale Holocaustherdenking. Mensen die vermoord werden om wie ze waren, om hun identiteit.
Door: Jacky van Tongeren, medewerker Transvisie. Deze column is geschreven op persoonlijke titel.
Het is nu zondagmiddag wanneer ik dit schrijf, een mooie aanleiding om eens na te denken over ‘Anders-zijn’: het niet voldoen aan de Norm, de Standaard. Want ook als je níet ‘passabel’ bent als transgender voldoe je niet aan die Norm.
Passabel zijn is een heet hangijzer in transgenderkringen, maar wat is ‘passabel’ zijn eigenlijk? Voor de niet-transen onder ons: als je aan iemand *niet kunt zien* dat hij of zij transgender is en/of was. Anders gezegd, dat jij het idee hebt dat je met een ‘echte’ normale vrouw of man te maken hebt zoals (cis)mensen dat graag zien. Met stip het meest gehoorde ‘compliment’: “Goh, ik had niet in de gaten dat jij transgender was”, alsof je daardoor bent goedgekeurd en geslaagd binnen hun vrouw- of manbeleving.
“Passabel is als je aan iemand *niet kunt zien* dat hij of zij transgender is en/of was.”
‘Stealth gaan’ is ook een trans-uitdrukking, wat zoveel wil zeggen als: “ik ga onder de radar, niemand heeft door dat ik een voormalige transgender ben”. Voor veel (voormalige) transgenders is dit het ultieme doel, ze hebben immers geen zin in dat gezeik elke dag en willen een normaal leven leiden zonder dagelijks herinnerd te worden aan hun transverleden. De werkelijkheid is vaak dat, als het ‘uitkomt’ dat je trans bent/was, je alsnog wordt ingehaald door je verleden, en het achterlijke is dan dat iedereen die het voorheen ‘niet door had’ het dan ineens wél aan je ‘ziet’, dat geboortegeslacht dus.
“Stealth: ik ga onder de radar, niemand heeft door dat ik een voormalige transgender ben”.
De vraag kan zijn: “Voor wie doe je eigenlijk al die moeite om ‘passabel’ te zijn?” Vanwege goedkeuring van anderen? Omdat je 100% die vrouw of man wilt zijn? En wat is die 100% dan precies? Afgezien van genitaliën en andere lichamelijke kenmerken, wat maakt iemand een vrouw of man? Dat heeft mij nog nooit iemand kunnen uitleggen, behalve wat gekwaak over uiterlijkheden en cultureel gezever. Wat zou er mis zijn met ‘niet-passabel zijn’? Dus met anders-zijn, in plaats van proberen te lijken op wat de doorsnee cis-binair-straight-biologische mannetjes en vrouwtjes denken te zijn van zichzelf?
Volgens mij is er niks mis met ‘anders-zijn’, sterker nog: ik denk dat diversiteit met zichtbare transen als ‘extra smaak in de samenleving’ de boel alleen maar interessanter, boeiender, veelzijdiger en zeker ook aangenamer maakt. Dat zoiets bevochten moet worden snáp ik, dat de samenleving daar (nog) niet klaar voor is wéét ik, en dat het voor veel transpersonen nu een regelrechte hel is in het dagelijkse leven/op de werkvloer/in je carrièrekansen zíe ik ook, maar het is nu eenmaal een gegeven dat elke transgender een *rol*model is in haar/zijn/hun leefwereldje op weg naar een gelijkwaardiger en inclusieve samenleving. Het is niet anders.
Het ‘anders-zijn’ profileren is misschien wel een must als we nieuwe waanideeën zoals die ontstonden in de jaren ’30 van de vorige eeuw bijtijds de kop in willen drukken. Los daarvan: wij transen gaan toch sowieso niet in transitie voor de ‘goedkeuring’ van anderen mag ik hopen? ‘Passabel’ en ‘Stealth’ dan maar in de prullenbak dus?
•••
Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?
Klik hier voor meer informatie!
One thought on “Passabel zijn als transgender”