Homonologen: “meer dan een toneelstukje”

Sinds 2014 hebben ruim 2.500 scholieren ‘Homonologen’ gezien, een toneelstuk over diverse vormen van seksualiteit. De voorstellingen zijn gevuld met persoonlijke verhalen van de LHBT+ gemeenschap en dienen hierdoor als een soort voorlichting. Het stuk wordt geregisseerd door initiatiefneemster Eline Roozeboom (32) en uitgevoerd door jongeren tussen de 20 en 27 jaar die vaak uit eigen ervaring spelen.

Rijk van den Broek

“Huilend sloeg de gym-docente haar armen om me heen. Met tranen in haar ogen vertelde ze dat ze niet aan haar studenten én collega’s had durven vertellen dat ze lesbisch is”, vertelt de 27-jarige Nina die sinds 2016 het personage Joy speelt. De docente was de spelers dankbaar dat ze zich zo kwetsbaar hadden opgesteld en zo homoseksualiteit op haar school bespreekbaar hebben gemaakt. “Het was een heel mooi en heftig moment”, vertelt Nina. Zelf identificeert ze zich als biseksueel, dus ze weet hoe het is om uit de kast te komen.

“We kunnen écht het verschil maken”

‘Homonologen’ is een toneelstuk met zes personages die op verschillende vlakken te maken hebben met diverse vormen van seksualiteit. Zo kan personage Bilal moeilijk zijn geloof met zijn geaardheid combineren en vraagt een ander personage zich af of hij nu ook sneller homo is doordat hij twee moeders heeft. De voorstelling wordt door 23 acteurs en actrices gespeeld op middelbare scholen door het hele land, van de Bijlmer tot de Biblebelt.  Meestal volgt op het toneelstuk een workshop waarin onder andere de voorstelling wordt nabesproken. Hierbij werkt de groep samen met organisaties zoals het COC Amsterdam.

Twee moeders

In 2014 ontstond het idee voor het toneelstuk bij Roozeboom. Nadat zij en haar vrouw hun eerste kind kregen, vroeg ze zichzelf af: durft mijn kind eigenlijk straks op school te zeggen dat hij twee moeders heeft? Als theatermaakster kwam ze op het idee om toneel te koppelen aan voorlichting: “Het is een universele taal en heel behapbaar voor leerlingen.” Volgens Roozeboom onderscheidt het stuk zich vooral van een lesboek doordat de jongeren vaak uit eigen ervaring spelen, hierdoor worden ze naast rolmodel ook ervaringsdeskundige voor veel pubers. “Dat het stuk in het klaslokaal wordt gespeeld, maakt het stuk ook persoonlijk. Het is geen afstandelijke theaterzaal in de grote stad”, aldus Roozeboom.

Personage Joy

“Ik speel Joy, een heteroseksueel meisje dat er moeite mee heeft dat haar broer op jongens valt. Ze begint dus als anti-homo en eindigt als een tolerante en lieve zus. Joy maakt een echte ontwikkeling door in het stuk en daarom is het zo leuk om te spelen”, vertelt Salem (21). Ze speelt de rol sinds september 2017 en Salem identificeert zichzelf ook als biseksueel. Ze vindt de scéne waarin Joy overdreven klaagt over haar broer die homo is, het leukst om te spelen: “De scéne lijkt overdreven maar ik vind hem zo goed omdat ik mijzelf erin kan verplaatsen. Mijn zus had er moeite mee dat ik ook op vrouwen val. Tijdelijk werd ik gezien als ‘dat zusje dat op meisjes valt’. Dat maakt het ontzettend herkenbaar.”

“Helaas gebeurt het ook dat leerlingen het lokaal uitstormen of kotsgeluiden maken”

De spelers van het stuk krijgen met veel verschillende reacties te maken. Klassen beginnen te applaudisseren tijdens het stuk, lopen boos weg of blijven de gehele voorstelling stil. “We weten nooit met wat voor publiek we te maken hebben, we maken écht alle reacties mee en dat maakt het erg spannend”, vertelt Salem. De regisseur en spelers zien verschil tussen de verschillende onderwijsniveaus: hoe hoger het onderwijsniveau, hoe sociaal wenselijker gereageerd wordt. “Natuurlijk is het niet bij alle klassen zo, maar we merken wel dat vmbo-klassen vanuit een primaire reactie reageren”, vertelt Roozeboom.Ik vind het heerlijk als de leerlingen heel verbaal zijn, meeschreeuwen of alle retorische vragen beantwoorden. Het is lekker om daarvoor te spelen maar in sommige gevallen ook heel pijnlijk. Bijvoorbeeld als leerlingen het lokaal uitstormen of kotsgeluiden maken, helaas gebeurt dat ook nog”, vertelt Nina.

Bespreekbaar maken

“Op mijn eigen middelbare school heb ik amper voorlichting gehad. Ik heb misschien één les gehad met daarin één opmerking: homoseksualiteit is er”, vertelt Salem. Ook Nina vult aan: “Ik heb alleen een biologieles gehad, met daarin een zenuwachtige docent die niet wist hoe hij het bespreekbaar kon maken.” Nina vertelt dat ze graag de toneelstukken tijdens haar middelbare schooltijd had gehad: “Ik had het fijn gevonden om mensen in dezelfde leeftijd te zien die hetzelfde als ik waren. En als een leerling na ons stuk uit de kast komt, besef ik dat we écht een verschil kunnen maken. Het is meer dan alleen een toneelstukje.”

Kijk voor meer informatie op de website: http://www.homonologen.com

Foto’s: Rosemarijn van Hoof

•••

Adverteren op Gaykrant en daarmee onafhankelijke journalistiek met een regenboograndje mogelijk maken?

Klik hier voor meer informatie!

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.